Censorship and the Potential Texts in Poland during the Late Communist Period

Authors

  • Wiktor Gardocki University of Białystok,

DOI:

https://doi.org/10.21638/spbu02.2022.312

Abstract

The article presents the mechanisms of censorship in the 1980s in the People’s Republic of Poland as well as its consequences that still affect the present. It examines examples of the works subjected to the control as well as the writers of the period, including those who were banned from printing in the country. It indicates fragments of texts once removed from books and discusses works that could not be published in Poland in the 1980s. References are made to the three literary spheres existing at that time in the People’s Republic of Poland: in the first, the “official” one, freedom of speech was significantly limited, and all texts were checked by the Main Office for the Control of Presentations and Public Performances (Główny Urząd Kontroli Prasy, Publikacji i Widowisk); the second (drugi obieg), also described as the free, underground, independent publishing sphere, was not subject to censorship and was illegal, according to the laws in force at that time; the third sphere was émigré literature, by which we mean Polish language materials published abroad. The aim of this article is to show the complexity of this situation as well as its consequences for the present day

Keywords:

censorship, unpublished texts, writers, People’s Republic of Poland, 1980s

Downloads

Download data is not yet available.
 

Author Biography

Wiktor Gardocki, University of Białystok,

PhD

References


References

Bafia J. Prawo o cenzurze. Warszawa, Książka i Wiedza, 1983, 239 p.

Barańczak S. Przed i po. Szkice o poezji krajowej przełomu lat siedemdziesiątych i osiemdziesiątych, London, Aneks, 1988, 172 p.

Bates J. Cenzura w epoce Stalinowskiej, Teksty Drugie, 2001, vol. 1–2, pp. 95–120.

Bates J. From state monopoly to a free market of ideas? Censorship in Poland, 1976–1989. Critical Studies: Censorship and Cultural Regulation in the Modern Age, 2004, vol. 27, pp. 141–167.

Błażejowska J. Papierowa rewolucja: z dziejów drugiego obiegu wydawniczego w Polsce 1976–1989/1990. Warszawa, Instytut Pamięci Narodowej, 2010, 312 p.

Budrowska K. Literatura i pisarze wobec cenzury PRL 1948–1958. Białystok, Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, 2009, 331 p.

Budrowska K. Writers, Literature and Censorship in Poland. 1948–1958. Berlin, Peter Lang, 2020, 382 p.

Budrowska K. Zatrzymane przez cenzurę. Inedita z połowy wieku XX. Warszawa, IBL PAN, 2013, 370 p.

Czapliński P. Ślady przełomu. O prozie polskiej 1976–1996. Kraków, Wydawnictwo Literackie, 1997, 265 p.

Czyżak A. Świadectwo rozproszone: literatura najnowsza wobec przemian. Poznań, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza, 2015, 276 p.

Drygalski J., Kwaśniewski J. (Nie)realny socjalizm. Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN, 1992, 339 p.

Fik M. Kultura polska po Jałcie. Kronika lat 1944–1981. Warszawa, NOWA, 1991, 835 p.

Franaszek A. Miłosz. Biografia/em>. Kraków, Znak, 2011, 1104 p. <

Gardocki W. Cenzura wobec literatury polskiej w latach osiemdziesiątych XX wieku. Warszawa, IBL PAN, 2019, 262 p.

Głowiński M. Intertekstualność, groteska, parabola. Szkice ogólne i interpretacje. Kraków, Universitas, 2000, 502 p.

Gogol B. “Fabryka fałszywych tekstów”. Z działalności Wojewódzkiego Urzędu Kontroli Prasy, Publikacji i Widowisk w Gdańsku w latach 1945–1958, Warszawa, Neriton, 2012. 443 p.

Kamińska K. Cenzura instytucjonalna w przededniu okrągłego stołu — analiza tematyczna i statystyczna ingerencji. Zakazane i niewygodne. Ograniczanie wolności słowa w XIX i XX wieku. Toruń, UMK, 2015, pp. 233–244.

Kamińska K. Koniec cenzury PRL. Studia Medioznawcze, 2014, vol. 3, p. 118.

Kondek S. A. Papierowa rewolucja. Oficjalny obieg książek w Polsce w latach 1948–1955. Warszawa, Biblioteka Narodowa, 1999, 232 p.

Kondek S. A. Władza i wydawcy: polityczne uwarunkowania produkcji książek w Polsce w latach 1944–1949. Warszawa, Biblioteka Narodowa, 1993.

Kornhauser J. Międzyepoka. Kraków, Wydawnictwo Baran i Suszczyński, 1995, 222 p.

Kosiński J. Cockpit. London, Corgi, 1976, 273 p.

Krajewski A. Między współpracą a oporem. Twórcy kultury wobec systemu politycznego PRL (1975–1980). Warszawa, Trio, 2004, 539 p.

Kropidłowski Z. Ingerencja cenzury w działalności Gdańskiego Dwutygodnika „Gwiazda Morza” w latach 1983–1989. Niewygodne dla władzy. Ograniczanie wolności słowa na ziemiach polskich w XIX i XX wieku. Toruń, UMK, 2009, pp. 455–474.

Krzysztoń J. Obłęd. Warszawa, PIW, 1979. Vol. 1, 263 p.; vol. 2, 385 p.; vol. 3, 349 p.

Loth R. Podstawowe problemy i pojęcia tekstologii i edytorstwa naukowego. Warszawa, IBL PAN, 2006, 199 p.

Nasiłowska A. Literatura okresu przejściowego 1975–1996. Warszawa, PWN, 2006, 250 p.

Paczkowski A. Cenzura 1946–1949: statystyka działalności. Zeszyty Historyczne, 1996, vol. 116, pp. 22–57.

Pastuszek A. Dobranoc. Warszawa, PIW, 1980, 278 p.

Pawlicki A. Kompletna szarość. Cenzura w latach 1965–1972. Instytucja i ludzie. Warszawa, Trio, 2001, 167 p.

Radzikowska Z. Z historii walki o wolność słowa w Polsce (cenzura PRL w latach 1981–1987). Kraków, Universitas, 1990, 32 p.

Romek Z. Cenzura a nauka historyczna w Polsce 1944–1970. Warszawa, Neriton, 2010, 358 p.

Roubaud J., Poucel J.-J. Perecquian OULIPO. Yale French Studies, 2004, vol. 105, pp. 99–109.

Strzyżewski T. Wielka księga cenzury PRL. Warszawa, Prohibita, 2015, 580 p.

Szaruga L. Wobec totalitaryzmu: kostium kościelny w prozie polskiej. Wobec cenzury. Szczecin, Ottonianum, 1994, 96 p.

Świstak M. Niepolityczne tabu PRL, czyli o cenzurze obyczajowej lat 80. Przeskoczyć tę studnię strachu: autor i dzieło a cenzura PRL. Kraków, Wydawnictwo UJ, 2010, pp. 115–131.

Wojsław J. Miejsce cenzury w ocenach aparatu partyjnego w okresie politycznej konfrontacji lat 1980–1981. Nie należy dopuszczać do publikacji. Cenzura w PRL. Toruń, UMK, 2013, pp. 195–216.

Downloads

Published

2022-11-04

How to Cite

Gardocki, W. (2022). Censorship and the Potential Texts in Poland during the Late Communist Period. Vestnik of Saint Petersburg University. History, 67(3), 863–881. https://doi.org/10.21638/spbu02.2022.312

Issue

Vol. 67 No. 3 (2022)

Section

World History

License

Articles of "Vestnik of Saint Petersburg University. History" are open access distributed under the terms of the License Agreement with Saint Petersburg State University, which permits to the authors unrestricted distribution and self-archiving free of charge.