Censorship and the Potential Texts in Poland during the Late Communist Period

Авторы

  • Виктор Гардоски Белостокский университет

DOI:

https://doi.org/10.21638/spbu02.2022.312

Аннотация

В статье анализируются механизмы цензуры в 1980-х гг. в Польской Народной Республике, а также ее последствия, сохраняющиеся до настоящего времени. Рассмотрены примеры произведений, подвергшихся контролю, а также рассказано о писателях того периода, в том числе запрещенных к печати в стране. Представлены фрагменты тек-стов, когда-то изъятых из книг, а также обсуждаются сами произведения, которые не могли быть опубликованы в Польше в 1980-х гг. Делается ссылка на три литературные сферы, существовавшие в то время в Польской Народной Республике. В первой, официальной, свобода слова была существенно ограничена, а все тексты проверялись Главным управлением по контролю над печатью и публичными выступлениями. Вторая сфера описывается как свободная, подпольная, независимая издательская область, которая не подвергалась цензуре и была, согласно действовавшим в то время законам, вне закона. Третьей сферой была эмигрантская литература, под которой понимаются материалы на польском языке, изданные за границей. Таким образом, показана сложность ситуации, а также последствия, которые она имеет до сих пор.

Ключевые слова:

цензура, неопубликованные тексты, писатели, Польская Народная Республика, 1980-е гг.

Скачивания

Данные скачивания пока недоступны.
 

Биография автора

Виктор Гардоски, Белостокский университет

PhD

Библиографические ссылки


References

Bafia J. Prawo o cenzurze. Warszawa, Książka i Wiedza, 1983, 239 p.

Barańczak S. Przed i po. Szkice o poezji krajowej przełomu lat siedemdziesiątych i osiemdziesiątych, London, Aneks, 1988, 172 p.

Bates J. Cenzura w epoce Stalinowskiej, Teksty Drugie, 2001, vol. 1–2, pp. 95–120.

Bates J. From state monopoly to a free market of ideas? Censorship in Poland, 1976–1989. Critical Studies: Censorship and Cultural Regulation in the Modern Age, 2004, vol. 27, pp. 141–167.

Błażejowska J. Papierowa rewolucja: z dziejów drugiego obiegu wydawniczego w Polsce 1976–1989/1990. Warszawa, Instytut Pamięci Narodowej, 2010, 312 p.

Budrowska K. Literatura i pisarze wobec cenzury PRL 1948–1958. Białystok, Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, 2009, 331 p.

Budrowska K. Writers, Literature and Censorship in Poland. 1948–1958. Berlin, Peter Lang, 2020, 382 p.

Budrowska K. Zatrzymane przez cenzurę. Inedita z połowy wieku XX. Warszawa, IBL PAN, 2013, 370 p.

Czapliński P. Ślady przełomu. O prozie polskiej 1976–1996. Kraków, Wydawnictwo Literackie, 1997, 265 p.

Czyżak A. Świadectwo rozproszone: literatura najnowsza wobec przemian. Poznań, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza, 2015, 276 p.

Drygalski J., Kwaśniewski J. (Nie)realny socjalizm. Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN, 1992, 339 p.

Fik M. Kultura polska po Jałcie. Kronika lat 1944–1981. Warszawa, NOWA, 1991, 835 p.

Franaszek A. Miłosz. Biografia/em>. Kraków, Znak, 2011, 1104 p. <

Gardocki W. Cenzura wobec literatury polskiej w latach osiemdziesiątych XX wieku. Warszawa, IBL PAN, 2019, 262 p.

Głowiński M. Intertekstualność, groteska, parabola. Szkice ogólne i interpretacje. Kraków, Universitas, 2000, 502 p.

Gogol B. “Fabryka fałszywych tekstów”. Z działalności Wojewódzkiego Urzędu Kontroli Prasy, Publikacji i Widowisk w Gdańsku w latach 1945–1958, Warszawa, Neriton, 2012. 443 p.

Kamińska K. Cenzura instytucjonalna w przededniu okrągłego stołu — analiza tematyczna i statystyczna ingerencji. Zakazane i niewygodne. Ograniczanie wolności słowa w XIX i XX wieku. Toruń, UMK, 2015, pp. 233–244.

Kamińska K. Koniec cenzury PRL. Studia Medioznawcze, 2014, vol. 3, p. 118.

Kondek S. A. Papierowa rewolucja. Oficjalny obieg książek w Polsce w latach 1948–1955. Warszawa, Biblioteka Narodowa, 1999, 232 p.

Kondek S. A. Władza i wydawcy: polityczne uwarunkowania produkcji książek w Polsce w latach 1944–1949. Warszawa, Biblioteka Narodowa, 1993.

Kornhauser J. Międzyepoka. Kraków, Wydawnictwo Baran i Suszczyński, 1995, 222 p.

Kosiński J. Cockpit. London, Corgi, 1976, 273 p.

Krajewski A. Między współpracą a oporem. Twórcy kultury wobec systemu politycznego PRL (1975–1980). Warszawa, Trio, 2004, 539 p.

Kropidłowski Z. Ingerencja cenzury w działalności Gdańskiego Dwutygodnika „Gwiazda Morza” w latach 1983–1989. Niewygodne dla władzy. Ograniczanie wolności słowa na ziemiach polskich w XIX i XX wieku. Toruń, UMK, 2009, pp. 455–474.

Krzysztoń J. Obłęd. Warszawa, PIW, 1979. Vol. 1, 263 p.; vol. 2, 385 p.; vol. 3, 349 p.

Loth R. Podstawowe problemy i pojęcia tekstologii i edytorstwa naukowego. Warszawa, IBL PAN, 2006, 199 p.

Nasiłowska A. Literatura okresu przejściowego 1975–1996. Warszawa, PWN, 2006, 250 p.

Paczkowski A. Cenzura 1946–1949: statystyka działalności. Zeszyty Historyczne, 1996, vol. 116, pp. 22–57.

Pastuszek A. Dobranoc. Warszawa, PIW, 1980, 278 p.

Pawlicki A. Kompletna szarość. Cenzura w latach 1965–1972. Instytucja i ludzie. Warszawa, Trio, 2001, 167 p.

Radzikowska Z. Z historii walki o wolność słowa w Polsce (cenzura PRL w latach 1981–1987). Kraków, Universitas, 1990, 32 p.

Romek Z. Cenzura a nauka historyczna w Polsce 1944–1970. Warszawa, Neriton, 2010, 358 p.

Roubaud J., Poucel J.-J. Perecquian OULIPO. Yale French Studies, 2004, vol. 105, pp. 99–109.

Strzyżewski T. Wielka księga cenzury PRL. Warszawa, Prohibita, 2015, 580 p.

Szaruga L. Wobec totalitaryzmu: kostium kościelny w prozie polskiej. Wobec cenzury. Szczecin, Ottonianum, 1994, 96 p.

Świstak M. Niepolityczne tabu PRL, czyli o cenzurze obyczajowej lat 80. Przeskoczyć tę studnię strachu: autor i dzieło a cenzura PRL. Kraków, Wydawnictwo UJ, 2010, pp. 115–131.

Wojsław J. Miejsce cenzury w ocenach aparatu partyjnego w okresie politycznej konfrontacji lat 1980–1981. Nie należy dopuszczać do publikacji. Cenzura w PRL. Toruń, UMK, 2013, pp. 195–216.

Загрузки

Опубликован

04.11.2022

Как цитировать

Гардоски, В. (2022). Censorship and the Potential Texts in Poland during the Late Communist Period. Вестник Санкт-Петербургского университета. История, 67(3), 863–881. https://doi.org/10.21638/spbu02.2022.312

Выпуск

Том 67 № 3 (2022)

Раздел

Всеобщая история

Лицензия

Статьи журнала «Вестник Санкт-Петербургского университета. История» находятся в открытом доступе и распространяются в соответствии с условиями Лицензионного Договора с Санкт-Петербургским государственным университетом, который бесплатно предоставляет авторам неограниченное распространение и самостоятельное архивирование.