The Beginnings of the Polish Uniate Mission among the Bulgarians

Authors

  • Włodzimierz Osadczy Katolicki Uniwersytet Lubelski, Poland

DOI:

https://doi.org/10.21638/spbu02.2025.109

Abstract

The Congregation of the Resurrection of Our Lord was a Catholic order that was founded by the patriotic Polish emigres operating in the West during the great crisis of values and methods of regaining independence. Instead of revolution and struggle, the need for internal transformation and a return to the Catholic foundations of social order in Poland was indicated. For them, the resurrection of Christ was the source of Poland’s resurrection, national values should take a place subordinate to Christian, timeless and universal values. According to their logic, Poland’s subjugation was also a punishment for the historical betrayal of the Christian order. Among other things, the discriminatory treatment of the Uniate Church in former Poland was pointed out. Unable to operate on Polish soil, the Resurrectionists pursued their plans to support the church union abroad. The Russo-Turkish wars as well as the global clash between Russia and Western countries in the second half of the 19th century created favourable conditions to start acting among the Slavs liberating themselves from the yoke of Ottoman Turkey. With the support of the Holy See, the mission of Polish monks among Orthodox Bulgarians began in 1862, offering them a path to the union of the Orthodox Church with Rome, the one that was followed by the Ruthenians in the Republic of Poland at the end of the 16th century. Overcoming bureaucratic, civilisational and cultural obstacles, the Resurrectionists took on pastoral work in the Greek-Slavic rite, educating young people and preparing the future Bulgarian Uniate clergy. The Bulgarian Greek Catholic Church, which exists to this day, is the result of a mission undertaken by Polish monks.

Keywords:

Resurrectionists, Union, Bulgaria, Rome, Adrianople, Pope, Orthodoxy, Church

Downloads

Download data is not yet available.
 

References

Anderson M. S. The Eastern Question 1774-1923. A Study in International Relations. New York, St. Martin’s Press, 1966, 436 p.

Boudou A. Stolica Święta a Rosja. Stosunki dyplomatyczne miedzy niemi w XIX stuleciu. Tom Drugi 1848-1883. Kraków, Wydawnictwo Księży Jezuitów, 1930, 680 p.

Dolina J. Powstanie i początkowy rozwój zgromadzenia Zmartwychwstania Pańskiego. Prawo Kanoniczne: Kwartalnik Prawno-Kanoniczny, 1978, (21), no 1–2, pp. 123–141.

Dylągowa H. Dzieje Unii Brzeskiej (1596-1918). Warszawa-Olsztyn, Wydawnictwo Interlibro, 1996, 228 p.

Jóźwiak W. Adrianopol – dziennik frontowy. Bułgarystyka – tradycje i przyszłość. Ed by Adriana Kovacheva, Patryk Borowiak. Poznań, Polska Akademia Nauk, 2020, p. 321–331.

Kajsiewicz H. Kazania i mowy przygodne. Paryż, Księgarnia Katolicka Polska, 1848, 339 p.

Koperek S. Misja bułgarska. Historia – wspomnienia – nadzieja na przyszłość. Misja bułgarska zmartwychwstańców: 150 lat w służbie Kościołowi i społeczeństwu. Ed by W. Misztal, W. Mleczko. Kraków, 2013, pp. 39–65.

Kuzicki J. Nieść wiarę i nadzieję na obcej ziemi. Polskie duchowieństwo katolickie w życiu religijnym i polityczno-społecznym Wielkiej Emigracji we Francji (1831-1863). Rzeszów Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2014, 842 p.

Kwiatkowski W. Historia zgromadzenia Zmartwychwstania Pańskiego 1842-1942. Albano, Nakładem Księży Zmartwychwstania Pańskiego, 1942, 556 p.

Lebedev A. P. Istoriia Greko-Vostochnoi tserkvi pod vlast'iu turok. St Petersburg, Izdatel'stvo Olega Abyshko Publ., 2012, 704 p. (In Russian)

Ławreszuk M. Prawosławie wobec tende bncji nacjonalistycznych i etnofiletycznych. Studium teologiczno-kanoniczne. Warszawa, Wydawnictwo Naukowe Semper, 2009, 341 p.

Mleczko W. Nauka i świętość. Formacja kapłańska w myśli i działalności zmartwychwstańców. Kraków, Wydawnictwo św. Jana Pawła II, 2014, 546 p.

Mleczko W. Wkład zmartwychwstańców w formację duchowieństwa unickiego. Misja bułgarska zmartwychwstańców: 150 lat w służbie Kościołowi i społeczeństwu. Ed by W. Misztal, W. Mleczko. Kraków, Wydawnictwo św. Jana Pawła II, 2013, pp. 97–118.

Mrówczyński J. Ks. Walerian Kalinka. Poznań-Warszawa-Lublin, Księgarnia św. Wojciecha, 1972, 694 p.

Mrówczyński J. Sługa Boży ksiądz Paweł Smolikowski CR (życie i dzieło). Kraków, Wydawnictwo Jabłonowo Pomorskie, 2000, 612 p.

Nitkiewicz K. Katolickie Kościoły Wschodnie. Kompendium prawa. Sandomierz, Wydawnictwo Diecezjalne i Drukarnia w Sandomierzu, 2014, 132 p.

Osadszy W. Kazatskie pokhozhdeniia Valeriana Kalinki, budushchego monakha ordena voskresentsev. Vestnik of Saint Petersburg University. History, 2022, vol. 67, issue 1, pp. 144–156. (In Russian)

Pelczar J. S. Pius IX i jego wiek. T. II. Kraków, Drukarnia Wł. L. Anczyca i Spółki, 1880, 402 p.

Popek K. Misja polskich zmartwychwstańców w Adrianopolu. Wybrane problemy. Zeszyty Naukowe Towarzystwa Doktorantów UJ. Nauki Społeczne, 2018, no 23, pp. 129–144.

Proykov C. Korzenie katolickiej społeczności w Bułgarii sięgające Cyryla i Metodego. Misja bułgarska zmartwychwstańców: 150 lat w służbie Kościołowi i społeczeństwu. Ed by W. Misztal, W. Mleczko. Kraków, Wydawnictwo św. Jana Pawła II, 2013, pp. 131–146.

Smolikowski P. Historya Zgromadzenia Zmartwychwstania Pańskiego. T. IV. Kraków, Spółka Wydawnicza Polska, 1896, 350 p.

Smolikowski P. Założenie misji ks. Zmartwychwstańców w Andryanopolu. Kraków, Drukarnia Wł. L. Anczyca i Spółki, 1897, 26 p.

Semenenko P. Listy. Tom VI, zebrał i opracował M. Traczyński. Rzym, Studia Zmartwychwstańcze, 1998, 201 p.

Tamborra A. Katolicheskaia tserkov' i russkoe pravoslavie. Dva veka protivostoniia i dialoga. Moscow, BBI Publ., 2007, 631 p. (In Russian)

Urban J. Unia w Bułgarii. Oriens, 1935, lipiec-sierpień, pp. 107–114.

Downloads

Published

2025-04-24

How to Cite

Osadczy, W. (2025). The Beginnings of the Polish Uniate Mission among the Bulgarians. Vestnik of Saint Petersburg University. History, 70(1), 148–164. https://doi.org/10.21638/spbu02.2025.109

Issue

Section

World History